لینوکس

اینم از عیدی سال نود و یک!

جمعه‌ی پیش (۱۹ اسفند) یه مقداری وقتم آزاد شد و البته همراه شد با بوی بهار و تهیه نکردن یک عیدی برای دوستانم!

خلاصه اینکه دست به کار شدم و یک توسعه‌ی ساده برای گنوم‌شل نوشتم که تاریخ فارسی رو نمایش بده و به امید روزی که این «تاریخ فارسی» به «تقویم فارسی» بدل بشه، اسمش رو گذاشتم «تقویم فارسی».

کدنویسی‌اش بد و کثیفه و عجله‌ای شد، ضمن اینکه رفرنس‌های توسعه برای گنوم‌شل هم خیلی زیاد نیست و دسترسی به پارامترهای یه سری متد در دسترس نیست (یا دسترسی بهشون خیلی سخته) و در عین حال باگ‌هایی در گنوم‌شل هست که تا برطرف نشه، نمی‌شه در بعضی ابعاد پیشرفت کرد. (مخصوصن در نوشتن یونیکد، که ظاهرن داره برطرف می‌شه!)

دیگه زیاده‌گویی نمی‌کنم... سورس برنامه توی github من هست.

خود توسعه رو هم می‌تونید از سایت مخصوص توسعه‌های گنوم‌شل، یعنی extensions.gnome.org  بیابید، لینک مستقیمش هم اینجاست.

و در نهایت اینکه...

سال نو مبارک

به روز رسانی ۲۴ اسفند ۱۳۹۰:

نسخه‌ی جدید که قابلیت نمایش فارسی رو هم داره منتشر شد. (این نسخه به محض تایید مسوولین سایت extensions.gnome.org در سایت مربوطه در دسترس عموم قرار خواهد گرفت)

این نسخه تاریخ رو به شکل «۲۰ اسفند ۱۳۹۰» نمایش می‌دهد!

بعد از حدود دو ماه توسعه‌ی این تقویم، نسخه‌ی ۰٫۷ منتشر شد. البته دوستانی که مخزن pcalendar رو توی لیست مخازن‌شون داشتند، از همه‌ی نسخه‌های اون تا به امروز آگاهی پیدا کردند، اما ترجیح دادم که بعد از این مدت، دوباره مطلبی بنویسم و در مورد پیش‌رفت کار توضیح بدم.

اول از همه باید از دوست و همکارم، آقای مصطفا میرموسوی، به خاطر همکاری در این پروژه سپاس‌گذاری کنم.

زمانی که برنامه رو اجرا می‌کنید یک آیکان به قسمت Tray لینوکس اضافه می‌شه و یک پیام شامل تاریخ روز و احیانن مناسبت‌های اون روز نشون می‌ده.

ادامه مطلب رو ببینید:::

در طی یک پروژه‌ی درازمدت که فکر کنم از یک یا دو سال پیش شروع کردم، تصمیم گرفتم در کنار مابقی کارهای روزمره‌ام php-gtk رو برای دبیان/اوبونتو بسته‌بندی کنم!

خلاصه چندین هفته پیش این اتفاق افتاد و کلی تستش کردم و به نظرم خیلی از مشکلاتش برطرف شده، ضمن این‌که توسعه‌های pecl برای cairo و dbus رو هم ساختم و گذاشتم توی PPA خودم!

یک شب که خوابم نبرد، نشستم تا ساعت ۷ صبح یک پروژه‌ی خیلی ساده و مختصر هم درست کردم که یک تقویم فارسی است، شاید چیزی شبیه پروژه‌ی jalali calendar آقای پهنادایان و یا پروژه‌ی ساعت آقای محسن داوری.

این تقویم در حال حاضر در نسخه‌ی 0.0.5 به سر می‌بره و تقریبن به شاید ۵ درصد milestoneهام رسیدم و خیلی کار داره تا چیزایی که تو فکرم هست رو انجام بدم، اما اصولن برای توسعه خیلی خیلی وقت ندارم، مگر باز نیمه‌شبی بدخواب بشم!

قابلیت‌های فعلی این تقویم شامل موارد زیر است:

• نمایش روز در نوار ابزار


• نمایش کامل تاریخ بعد از کلیک روی آیکان


• نمایش تمام روزهای تعطیل شمسی و عربی طبق تقویم رسمی ۸۹


• قابلیت به روز رسانی خودکار برای تعطیلات عربی (هنوز درست کار کردن این مورد رو تست نکردم! شاید تا سال‌های آینده که به مشکل خورد برطرفش کنم!)


• نمایش روز و اتفاقات هر روز در هنگام ورود به اون روز!

به هر حال، برای نصب این برنامه توی اوبونتو باید فرمان زیر رو تایپ کنید:

sudo add-apt-repository ppa:omidmottaghi/php-gtk; sudo apt-get update; sudo apt-get install pcalendar

هنوز وقت نکردم قسمت سوسول‌بازی پروژه، مثل مستندات لایسنس و فایل‌های README و ...، رو بذارم سر جاش، وقتی این کارا انجام شد، سورس رو یه جای درست و حسابی‌تر آپلود می‌کنم تا هم رسمن منتشر شده باشه، هم بشه باگ‌هاش رو گزارش داد و بررسی کرد و هم دوستان بتونند در توسعه کمکم کنند. هر وقت منتشر شد، خبرش رو می‌دم.

واقعا نمی‌دونم چرا اخیرا به کارهای فله‌ای علاقه‌مند شدم! به هر حال، اخیرا تصمیم گرفتم که ترکیباتی از فرمان‌ها که به کار روزانه‌ی خودم میاد رو اینجا بنویسم که هم خودم بعدا بتونم بهش مراجعه کنم و هم شاید به درد برخی دوستان بخوره! چنین پست‌هایی با محاوره‌ی روزانه و اندکی مسخره(!) نگاشته خواهد شد.

اول از همه بگم که مشکل از اینجا شروع شد که من یک سی‌دی موسیقی رسید دستم که پر از شاخه و توی هر شاخه پر از فایل RM بود (یک چیزی شبیه اون سی‌دی ۵۰ سال موسیقی ایران!) خوب اولین قدم کمک گرفتن از برنامه‌ی soundconverter بود که هیچ کمکی بهم نکرد و نتونست اکثر فایل‌ها رو تبدیل کنه! با یکی دو محیط ویندوزی هم تلاش کردم، که یکی دقیقا شبیه soundconverter عمل کرد (که ۹۹٪ حدس می‌زنم پشت پرده از همون استفاده می‌کردند!! دزدهای چیز!) و بقیه هم اصلا کار نکردند!

مشکل دیگه‌ای که داشتم تعدد شاخه‌های فایل‌ها بود که مسلما کارم رو با برخی برنامه‌ها خیلی سخت می‌کرد، ضمن اینکه می‌خواستم شاخه‌بندی فایل‌های تبدیل شده هم تغییر نکنه. من هم تن‌پرور و ایده‌آلیست!!

خلاصه... (بریم صفحه‌ی بعد)

زیاد سرتون رو درد نمیارم، امروز مقدار انبوهی آهنگ از اینترنت گرفتم که صداهاشون کم و زیاد می‌شد و نیاز داشت نرمالایز بشه! (امیدوارم بدونید نرمالایز چیه!)

بعد از بررسی چند برنامه، برنامه‌ی mp3gain رو مناسب برای mp3 یافتم! (این برنامه برای مابقی فرمت‌های زیبا، مثل ogg کار نمی‌کنه، برای این توسعه‌ها شاید بد نباشه normalize-audio رو تست کنید)

خلاصه، برای نرمال کردنشون کافیه به شاخه‌ی مربوطه رفته و فرمان زیر رو برای نرمال کردن «هر آهنگ به طور مجزا» استفاده کنید، دقت کنید که این فرمان به طور خودکار سطح مطلوب رو پیدا می‌کنه و روی فایل قبلی اعمال می‌کنه! پس بهتره ابتدا یک نسخه‌ی پشتیبان تهیه کنید تا فردا روز به اینجانب فحش ندهید!



به همین سادگی و سرعت.

روزی ۵۰ نفر این سوال رو از من می پرسند و ۵۰ نفر رو می بینم که با خودشون در این مورد درگیر اند، اینجا می نویسم تا دیگه جواب کسی رو ندم و کسی رو این شکلی(!) نبینم.

همونطور که می دونید روی لینوکس شدیدا توصیه میشه با کاربر root وارد سیستم نشیم و این مورد باعث اذیت شدید کاربران ِ تازه-مهاجر-از-ویندوز میشه و عموما مدتی گیج می زنند که اکنون با این همه محدودیت دست و پا گیر باید چه کنند!

مطلبی که من می گم در مورد اوبونتو است و اینکه چطوری زمانی که دارید صفحات وب رو توسعه می دید و می خواین همزمان اونها رو توی مرورگر بررسی کنید، چیکار کنید. ضمن اینکه من اینجا فرض کردم شما چیزی به نام SVN یا CVS یا ... ندارید و فرض می کنم شما آپاچی ۲ را از طریق بسته های خود اوبونتو نصب کرده اید.

روش تغییر دادن منوی راست-کلیک در nautilus در لینوکس

مواد لازم:

- ترجیحا یک عدد ubuntu.
- یک عدد nautilus-actions که می تونید از طریق synaptic یا برنامه های مشابه نصب کنید (در زمان انتشار این مطلب، آخرین نسخه ۱.۴.۱ می باشد و این مطلب برای نسخهء ۱.۴ نوشته شده است).
- یک عدد zenity که این هم در synaptic هست، ضمن اینکه ممکن است پیشتر نصب شده باشد.

اخیرا به دلایلی باید صدای رعنای(!) خودم رو توی لینوکس ضبط می کردم و خوب قبلا دیده بودم که لینوکس صدای من رو می شنوه (یعنی صدای من از بلندگو ها میاد) ولی بار اول برای جالب بود، با اینکه صدای من میومد، اما هیچ صدایی ضبط نمی شد و خوب بعد از تحقیقات متواتر و متوالی(!) و حدود دو هفته پیگیری و بررسی چندین سایت [و نیافتن جواب] و ... مختصری متوجه ساختار کارت صدا در لینوکس یا بهتره بگم ساختار ALSA شدم.

خوب از اینا بگذریم، روش کار و راه اندازی کارت صداتون برای ذخیره کردن اینه، بهتره قبلش بگم که سیستم عامل من Ubuntu است و با کارت صدای خودم این روش به زیبایی کار کرد (و روش های موجود در اینترنت که من یافتم، پاسخگو نبود)

فرصتی پیش آمد که یک سرور لینوکس را بهینه سازی کنم، یک سرور productive، و این فرصت خوبی بود که توانایی هایم را (حداقل به خودم) نشان دهم!

بهینه سازی می تواند به همراه از دست دادن برخی امکانات یا سوپاپ های اطمینان باشد، برای همین، این عمل، به هر طریقی، می تواند چندان خوب نباشد، پس یک بهینه سازی حرفه ای، زمان زیادی خواهد برد، چون ابتدا باید سیستم بهینه شود، سپس منتظر نتیجه ماند، اگر سیستم ِ بهینه شده، درست جواب داد که هیچ، در غیر این صورت، باید باز هم بهینه شود تا به نتیجه مطلوب رسید...... ضمن اینکه اکثر سایت های بزرگ، همیشه رشد می کنند و این بهینه سازی باید همیشه ادامه پیدا کند (مثل سایت مذکور که ماهی حدود 100 گیگا بایت به پهنای باند مصرفی اش اضافه می شود!)

سخت افزار های سایت مذکور، یک pentium 3.2 است با 4 گیگا بایت رم (که من با 4 گیگ کردن رم مخالف بودم، اما مدیر سایت اصرار داشت که رم را زیاد کند اما به نظر من با 2 الی 3 گیگ هم به راحتی کار می کرد) و یک هارد 80 UDMA (که در این مورد هم من با دو عدد هارد 40 موافق بودم که عمل نشد!!)

در ماه اول، با ابتدایی ترین بهینه سازی ها، سرور با 300 الی 400 کاربر آنلاین، دیگر پاسخگو نبود، اما با بهینه سازی هایی که انجام شد، تعداد کاربران آنلاین به حدود 600 کاربر در هر لحظه رسید و این در حالی است که سرور بدون مشکل کار می کند. (ضمن اینکه هنوز بهینه سازی های دیگر بسیاری مانده که می شود انجام داد!) مصرف پهنای باند این سرور، از 400 گیگا بایت در ماه آگوست، به 700 گیگا بایت در ماه ژانویه 2006 رسیده است.

سرور، به صورت روزانه، نسخه پشتیبان 5 روز آخر را بر روی هارد محلی (local) و نسخه پشتیبان هفته گذشته را روی هارد دور (remote) ذخیره می سازد.

واقعا هزینهء بهینه سازی، از پرداخت ماهیانه، ده ها یا صد ها دلار کمتر نیست؟؟

هزینه ماهیانه این سرور، چیزی حدود 200 دلار است (با ftp backup و ...) اما به جرات می توانم بگویم که به اندازه یک سرور 300 الی 400 دلاری که به طور عادی به کاربران داده می شود، عمل می کند.

%پایان%

پ.ن: اسم سایت مذکور گفته نمی شود، زیرا (الف) مسئول اصلی سایت یا کارفرما می تواند راضی نباشد (ب) می تواند برای امنیت سایت خطر داشته باشد.

دوست ندارید یک لینوکس مخصوص خودتون داشته باشید و هر کجا که رفتید، بدون دردسر با اون کار کنید؟
شاید خیلی ها دوست داشته باشند سیستم عامل مخصوص خودشون، با برنامه های نصب شده و اطلاعات مربوطه رو هر جایی همراهشون داشته باشند و هر جا با سیستمی کار می کنند (یا برای امنیت بیشتر، یا برای داشتن ساختار دلخواه خودشون و یا ....) سیستم عامل خودشون رو اجرا کنند.

مشکلی نیست!! کافیست یک لینوکس Mandrake یا PCLinuxOS با حجم تقریبی 2 گیگا بایت روی سیستمتون نصب کنید، سپس برنامه LiveCD رو از اینترنت بگیرید و دستور (command) مربوطه رو اجرا کنید تا نسخه ای دقیقا مشابه آنچه نصب کرده اید، روی CD زنده ای داشته باشید

این پروژه که LiveCD نام داره و open source هم هست، توانایی شناسایی سخت افزار های مختلف در زمان بالا آمدن سیستم را دارد.
تا کنون نسخه های متعددی از لینوکس های منتشر شده توسط این سیستم نیز منتشر شده که لیست مربوطه رو در زیر میبینید (اگر نمی بینید، رو لینک "ادامه مطلب" کلیک کنید!!!):

پس از نوشتن مطلب طرز تلفظ لینوکس برخی دوستان نکاتی رو بیان کردند که بد نیست اینجا ذکر کنم.

در فیلمی که پایین این مطلب لینکش رو گذاشتم، آقای لینوس توروالدز و آقای ریچارد استالمن تلفظی از لینوکس رو ارایه می دهند. گذاشتن این فیلم در اینجا به منظور رد یا اثبات حرف قبلی نیست. خودتون باید مشاهده کنید

می تونید فیلم رو از اینجا به حجم 2.6 مگا بایت بگیرید.
توجه کنید که فیلم توسط XviD انکود شده. برای گرفتن نسخه ویندوز Xvid Codec به اینجا و برای نسخه لینوکس هم به اینجا مراجعه کنید.

به هر حال، شاید زیاد مهم نباشه که کی لینوکس رو چطوری تلفظ می کنه، شاید یکی از محاسن لینوکس اینه که میشه اون رو به چندین حالت تلفظ کرد!!!!!

یکی از مشکلات چند زبانه بودن، ندانستن تلفظ های مربوط به زبان های مختلف می باشد!!

من تخصص چندانی در مورد زبان شناسی ندارم، اما همیشه دیدم و خودم سعی می کنم که اسامی را با نام کشور مربوطه بیان کنم، به عنوان مثال تلفظ Michael بسته به کشور آن شخص به مایکل با میخاییل یا میکاییل تغییر خواهد کرد.

حال فکر می کنم، مخلوط کردن زبان انگلیسی با زبان فنلاندی برای تلفظ کلمه لینوکس کمی نامناسب باشد

متاسفانه در ایران (مانند اغلب کشور های دیگه) لینوکس رو به چندین تلفظ می شنویم مثل lee-nooks یا lay-neks یا lee-naaks یا lay-nooks یا ... معمولا دوستان اصرار شدیدی در درست بودن طرز تلفظ خودشون هم دارند، تا حدی که چندی پیش یکی از اساتید محترم دانشگاه، با اصرار و تخصص تمام در سر کلاس بقیه رو سر اشتباه تلفظ کردن به سخره می گیره (در صورتی که تلفظ خودش غلط بوده و هست!!)

پس از مختصری بررسی، به فایل mp3 ای به زبان خود لینوس توروالدز برخورد کردم که در اون می فرمایند: "Hello, this is Linus Torvalds, and I pronounce Linux as Linux!" در این فایل که لینکش در پایین این مطلب قرار دارد، عبارت linux تقریبا به صورت لینوکس یا leenooks تلفظ شده است.

برای دانلود این فایل می توانید اینجا کلیک کنید.